نوار تیپ آبیاری قطره ای چیست | مزایا استفاده از نوار تیپ

نوار تیپ (tape drip irrigation) چیست؟

آبیاری با نوار تیپ، یک نوع سیستم آبیاری قطره ای است که برای آبیاری مزارع، باغات و گلخانه ها استفاده می شود. این نوارها از جنس پلی اتیلن و با ضخامت کم (بین 0.1 تا 0.6 میلیمتر) ساخته شده اند که به وسیله قطره چکان­هایی که با فاصله مشخص در طول آن قرار دارد آب را به تدریج و به صورت یکنواخت روی خاک میریزند. مقاومت بالا در برابر (اشعه ماورابنفش خورشید، تغییرات دما، مواد شیمیایی)، تحمل فشار بالا و سبک و منعطف بودن از ویژگی های نوار تیپ آبیاری است.

نوار تیپ به فشار آب زیادی احتیاج ندارد و در مزارع دارای پستی و بلندی نیز بدون تسطیح زمین قابل استفاده است. برای انتخاب نوار تیپ مناسب، ابتدا باید نیاز آبی گیاهان خود را بررسی کرده و سپس با توجه به این نیاز، نوع خاک و منطقه جغرافیایی، نوع مناسبی از نوار تیپ را انتخاب کنید. مشاوره با متخصصان آبیاری و یا کشاورزان حرفه‌ای نیز می‌تواند به شما کمک کند تا نوع مناسبی از نوار تیپ را برای منطقه خود انتخاب کنید با توجه به اقتصادی بودن استفاده از نوار تیپ، این روش در برخی از کشت ها مصرف بیشتری دارد که عبارتند از : ذرت، سیب زمینی، پیاز و گوجه فرنگی، خربزه و هندوانه، خیار، پنبه، چغندرقند و همچنین در گلخانه ها برای تمامی کشت ها استفاده می شود.

نوار تیپ را می توان در هنگام کشت محصولات به صورت دستی یا مکانیزه با استفاده از تراکتور نصب نمود. لازم به ذکر است که استفاده از نوار آبیاری یک فصل زراعی می باشد.

انواع نوار تیپ در آبیاری

تنوع بسیار در ضخامت جدار، قطر لوله، آبدهی قطره چکان ها و فواصل خروجی ها موجب می شود که طیف وسیعی از این نوع محصول در اختیار طراح و کشاورز وجود داشته باشد. نوار تیپ ها را با توجه به نحوه خروج آب از آن به دو دسته نوار تیپ درزدار و پلاک دار تقسیم می کنند. نوار تیپ ها بسیار متنوع هستند و هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.  

نوارهای تیپ موجود در بازار ایران ساخت کشورهای ترکیه، کره، ایتالیا و کشور ایران است که برخی از مشخصات آنها جهت آشنایی در ادامه ارائه می شود:

 

پرمصرف ترین نوار آبیاری از لحاظ فاصله بین قطره چکان ها، نوارهای 20 و 30 سانتیمتر می باشند و فاصله قطره چکان 10، 15، 25، 40، 50، 60، 80 و 100 سانتی متر نیز موجود است. این نوارها با آبدهی 0.8، 1.3، 1.5، 1.6، 2، 2.5 و 3.8 لیتر در ساعت تولید می شوند. فشار کارکرد نوارها با توجه به آبدهی و ضخامت آنها از 0.5 تا 2 اتمسفر متغیر است. نوارها با ضخامت 150، 175، 200 و 250 میکرون ساخته می شوند که معمول ترین ضخامت مورد استفاده 175 میکرون یا 0.175 میلیمتر است. نوارهای آبیاری به صورت رولهای 1000، 1200، 1500 و 3000 متر تولید و عرضه می شوند و با توجه به دلیل ضخامت کم نوارها معمولا هر رول 1000 متری با ضخامت 174 میکرون، 11 تا 12 کیلوگرم وزن دارد.

مزایای استفاده از نوار تیپ آبیاری

• افزایش بازدهی و کیفیت محصولات
• کاهش رشد علف های هرز
• بهبود کیفیت تهویه خاک
• کاهش هزینه آبیاری
• عدم ایجاد رواناب
• نصب و جمع آوری آسان
• افزایش راندمان کوددهی
• صرفه جویی در مصرف آب و کود و علف کش ها
• رشد یکنواخت و مطلوب تر گیاه
• مقاوم در مقابل نوسانات فشار آب
• قابل تولید و ارائه با فواصل مختلف قطره چکان ها یا پلاک ها

• جنس پلیمری نوار تیپ مانع از چسبیدن جلبک و رسوبات معدنی می شود

 

نکاتی که باید در هنگام استفاده از نوارهای آبیاری به آن ها توجه کنید:

1. هنگام تخلیه کلاف نوارها، از پرتاب نمودن و یا غلطاندن آنها روی زمین خودداری کنید زیرا با این کار بسته بندی نوارها آسیب دیده و احتمال پارگی نوارها در اثر برخورد با اشیا تیز وجود دارد.
2. کلاف نوارهای آبیاری باید در یک انبار سرپوشیده و بدور از مواد اشتعال­زا و خورنده، بر روی سکویی به ارتفاع 50 سانتی متر نگهداری شود.
3. قبل از نصب نوار، خاک مزرعه بایستی کاملا شخم خورده و فاقد کلوخ درشت باشد.
4. نوارهای آبیاری هنگام نصب نباید تحت هیچ شرایطی بر روی زمین کشیده و یا تحت فشار و کشش پهن شوند. لازم به ذکر است که از نصب قرقره در کنار مزرعه و کشیدن نوار توسط کارگر جدا خودداری شود زیرا این کار باعث خراشیدگی و کاهش عمر نوارها می گردد.
5. بهتر است قبل از نصب نوار به لوله، خطوط اصلی و نیمه اصلی و مانیفولدها شستشو داده شوند.

در نهایت، نوار تیپ یک روش مدرن و کارآمد برای آبیاری مزارع و باغات است که با دقت و شناخت صحیح از انواع و خصوصیات آن، می‌توانید بهترین نتیجه را برای محصولات خود به دست آورید. به یاد داشته باشید که انتخاب درست نوار تیپ آبیاری، کلید موفقیت آبیاری بهینه و صحیح مزارع و باغات شما خواهد بود.